Edwin A. Abbott
AYRINTI YAYINLARI

Rahip, öÄŸretmen, okul müdürü, Shakespare ve Bacon uzmanı, dilbilim ve teoloji alanlarında ellinin üzerinde kitabın yazarı Edwin A. Abbot'ın en 'tanınmış' yapıt Düzülke Türkçe'de! Üstelik kısa, neÅŸeli, bir ayağı matematiÄŸe bir ayağı toplumsal eleÅŸtiriye basan, az rastlanır türden bir yapıt olan bu öncü - klasik, Ian Stewart'ın sunuÅŸu, kapsamlı açıklamaları ve kitabın sonuna eklediÄŸi 'matematikte Dördüncü Boyut' baÅŸlıklı yazısıyla zenginleÅŸmiÅŸ olarak karşımızda: Açıklamalı Düzülke.

Akıllı geometrik ÅŸekillerin, karelerin, üçgenlerin, beÅŸgenlerin, çemberlerin yaÅŸadığı bir düzlemde geçen bir macerayı anlatan Düzülke, bilimkurgunun öncüsü yapıtlardan biri. Boyut, düzlem, uzay, çok boyutluluk gibi kavramlar üzerine zihin açıcı ve düÅŸündürücü bir öykü. Öykünün anlatıcısı Bir Kare önce bize ikiboyutlu ülkesini tanıtıyor; sonra birlikte Çizgiülke ve Noktaülke'yi ziyaret ediyor, Uzayülke'de bir üst boyutu anlamaya çalışmanın güçlüklerini tadıyor ve daha yüksek boyutlar üzerine kafa yoruyoruz. Bunun yanı sıra, modern çağın temellerinin atıldığı bir dönem olan Victoria çağının Ä°ngiliz toplumuna iliÅŸkin kaygılarının bir izdüÅŸümünü Düzülke'de bulmak mümkün: Kadın haklarından, dar kafalı tutuculuÄŸa, sınıfsal ayrımlaÅŸma ve ayrıcılıklardan, farklılıklara tahammülsüzlüÄŸe kadar pek çok konu, kimi zaman acımasız bir ironiyle ele alınıyor.

YaÅŸayan en saygın popüler bilim yazarlarından olan matematik profesörü Ian Stewart'ın özgün metne düÅŸtüÄŸü notlar ise yalnızca metnin yaslandığı matematiksel kavramları açıklamakla kalmıyor, okurun Düzüle'yi daha geniÅŸ, daha kapsayıcı bir bakış açısıyla ele almasının da yolunu açıyor: Abbott'ın Victoria çağına iliÅŸkin sayısız göndermesini açıklayıp, yaÅŸamı ve entellektüel çevresiyle ilgili bilgiler veriyor; H. G. Wells'den, Karl Marx'a, Victoria çağı ispritizmacılarından, Ä°slam matematikçilerine kadar pek çok farklıı konu ve figüre deÄŸiniyor; ve en önemlisi de, matematiÄŸin ve fiziÄŸin çok boyutluluk kavramına ulaÅŸana dek geçirdiÄŸi aÅŸamaları gözler önüne seriyor. Açıklamalı Düzülke, bir yandan matematiksel düÅŸüncenin gündelik düÅŸünüÅŸün uzağında, kendine özgü bir biçimde iÅŸleyiÅŸini bütün açıklığıyla ortaya koyan, bir yandan kendine özgü bir biçimde iÅŸleyiÅŸini ütün açıklığıyla ortaya koyan, bir yandan da matematikle diÄŸer disiplinler arasındaki iliÅŸkiyi derleyip toparlayan bir yapıt.

Stewart'ın notları zaten bir klasik olan ve ilk basımından beri kitapçılardan eksik olmayan bu yapıta eÄŸlendirici ve öÄŸretici bir katkı saÄŸlamış. Hem Abbot hayranlarının hem de Abbott'la yeni taşınacak olanların edinmesi gereken basım iÅŸte bu.

Gregory McNamee, Publishers Weekly

Kaynak: Kitapyurdu.com