header image
Matematik Alimleri arrow Pascal (1623 - 1662)
Pascal (1623 - 1662) Yazdır E-Posta
İçerik İndeksi
Pascal (1623 - 1662)
Sayfa 2

          Pascal, on yedi yaşından ölümü olan otuz dokuz yaşına kadar ızdırapsız ve acısız gün görmedi. Hazımsızlık, mide aÄŸrıları, uykusuzluk, yan uyuklamalar ve bu aÄŸrıların verdiÄŸi gece kabusları onu yedi bitirdi. Böyle olmasına karşın, yine de bu aÄŸrılar içinde durmadan çalışıyordu.


          Yirmi üç yaÅŸlarında, kız kardeÅŸinin baskı ve etkisiyle Hıristiyan dinine ve bunun içinde bazı tarikatlara girdi. Bu konuda epey sarsıntılar da geçirdi. Fakat, yine onda matematik ağır bastı. Pascal, hurma aÄŸaçları gibi tepeden kurumaya baÅŸladı. Aynı yıl hazım organları bozuldu. Bu ara geçici bir felç geçirdi. Bu ona çok aÄŸrılar verdi. Her ÅŸeye raÄŸmen, düÅŸüncesi ve kafasının çalışmaları sürüyordu.


        1648 yılında Toriçelli'nin (1608 -1647) çalışmalarını inceleyerek, onun da önüne geçti. Yükseklikle basıncın deÄŸiÅŸtiÄŸini saptadı. Descartes, Pascal'la çeÅŸitli konuları konuÅŸmak ve özellikle barometre hakkında bilgi almak için geldi. Bu iki bilginin yaradılış ve ruhsal durumları pek uyuÅŸmuyordu.

Descartes, konikler üzerine yazılan eserin on altı yaşında bir çocuk tarafından yazıldığına inanmayı açıkça kabul etmedi. Daha da ileri giderek, Pascal'ın barometre deneyleri düÅŸüncesini, Mersenne'nin çalışmalarından çalmış olmasından ÅŸüphelendi. Descartes'le Pascal'ın aralarında çekememezliÄŸe neden olan üçüncü konu din üzerine olan düÅŸüncelerindeki ayrılıklardı. Descartes Cizvitleri tutuyor, Pascal'sa Jansen'in mezhebini savunuyordu.

Pascal'ın açık sözlü kız kardeÅŸi Jacqueline'nin sözlerine bakılırsa, bu iki dahi birbirlerini oldukça kıskanıyorlardı. Bu nedenle de, adı geçen yukarıdaki görüÅŸme ve ziyaret soÄŸuk bir buluÅŸma olmuÅŸtu. Descartes'in genç dostuna bazı öÄŸütleri oldu. Pascal da onu ciddiye almadı. 1658 yılının bir gecesinde, uykusuzluk ve diÅŸ aÄŸrılarından kıvranan Pascal, kerpetenin egemen olduÄŸu bir zamanda, korkunç aÄŸrılarını unutmak amacıyla, birçok ünlü matematikçinin uÄŸraÅŸtığı zarif sikloid eÄŸrisine daldı. Tüm aÄŸrılarının geçtiÄŸini gördü.

Ya da, sikloid üzerine o kadar daldı ki, tüm aÄŸrı ve acılarını unuttu. Tam sekiz gün sikloid geometrisi üzerinde çalıştı. Bu eÄŸri ile ilgili olan çeÅŸitli problemleri çözmeyi baÅŸardı. Bu buluÅŸlarının bazılarını takma Amos Detonville imzasıyla, Fransız ve Ä°ngiliz matematikçilerine meydan ,okumak amacıyla basılmıştır. 1658 yılında kendini oldukça hasta hissetti.

Kısa aralıklarla gelen uyuklamalar dışında, ÅŸiddetli ve dinmek bilmeyen baÅŸ aÄŸrıları ona çok eziyet ediyordu. Tam dört yıl bu aÄŸrılarla kıvrandı. 1662 yılının haziran ayında otuz dokuz yaşındayken öldü. Ölümünden sonra yapılan otopsisinde, aÄŸrılarının nedeninin ciddi bir beyin hastalığından ileri geldiÄŸi saptandı.


          Pascal, Fermat ile birlikte olasılıklar kuramını kurmakla, yeni bir matematik dünyası yaratmış oluyordu. Bu kuramın tüm inceliklerini ortaya döktü. Bu kuramı oluÅŸtururken, Fermat'la sürekli haberleÅŸmiÅŸlerdir. Yapılan bu mektup görüÅŸmeleri incelendiÄŸinde, bu kuramın gerçek kurucularının Pascal ile Fermat'ın eÅŸit payları olduÄŸu görülür. Yaptıkları ÅŸeyler temelde aynı, fakat derinlemesine inilmeleri ayrı ayrıdır. Bu arada Pascal'ın düÅŸtüÄŸü ufak hatayı Fermat belirtince, Pascal da bu hatasını hemen düzeltti. Bu haberleÅŸmedeki ilk mektuplar kaybolmuÅŸsa da, daha sonraki mektuplar hala eldedir.


          Bu büyük olasılıklar kuramının çıkış nedeni, Pascal'a kumarbaz Chevalier de Mere tarafından önerilmesiydi. En önemli görevi de elli iki kağıt oyunu oynuyordu. Bu ara tavla zarlarının, ÅŸekilleri aynı olan ayrı renkli bilyelerin önemi büyüktür. Buna baÄŸlı olarak, ünlü Pascal üçgeni doÄŸdu. Pascal'ın bu üçgeni, daha sonraki yıllarda çok kullanıldı. Özellikle seri açılımları ve binom açılımı bu yöntemle kolaylıkla bulunur.


1
11
121
1331
14641


          Pascal üçgeni, binom açılımındaki katsayıları bulmaya yarar. Pascal'ın bu üçgeni, olasılıklar kuramında da ustalıkla kullanılır. Bu üçgen, biyolojideki uygulamalar, matematik, istatistik ve pek çok modern fizik konularında uygulama alanı bulunur.


          Hıristiyan dini, mezhepler ve sonu gelmez aÄŸrılar içinde bir dahi maddi olarak yok olup gitmiÅŸtir. Fakat, bıraktıklarıyla yaÅŸamaktadır.



<Önceki   Sonraki>
MATEMATİKÇİ PULU
HÄ°PERBOLÄ°K UZAY
FOTO MATEMATÄ°K
C.Sequin Galeri
MATEMATİK AFİŞİ
G.W.Hart galeri
KARÄ°KATÃœR
M.C.Escher galeri
MATEMATÄ°K KÄ°TABI
MATEMATÄ°K FÄ°LMÄ°