header image
Matematik Alimleri arrow Pascal (1623 - 1662)
Pascal (1623 - 1662) Yazdır E-Posta
İçerik İndeksi
Pascal (1623 - 1662)
Sayfa 2

pascal

 
Pascal, 19 Haziran 1623 günü Fransa'da Clermont'ta doÄŸdu. Babası kültürlü bir adamdı. Pascal yedi yaşına gelince, babası Paris'e yerleÅŸti. Yedi yaşına gelen parlak çocuk öÄŸrenimine baÅŸladı. Kendisi gibi çok güzel ve kültürlü iki kız kardeÅŸi vardı. Özellikle Jak Qualine, Pascal'ın yaÅŸamında önemli rol oynamıştır. Kız kardeÅŸinin bu etkisi bazen iyi, fakat çoÄŸu kötü yönde olmuÅŸtur.


          Pascal doÄŸduÄŸunda, Descartes yirmi yedi yaşındaydı. Descartes öldükten sonra Pascal daha on iki yıl yaÅŸadı. Newton'dan sadece birkaç yıl önce doÄŸmuÅŸtur. Descartes ve Fermat gibi büyük matematikçilerle çaÄŸdaÅŸ olması bir yerde kendisi için bir ÅŸanssızlıktı.

Bu nedenle, tek başına oluÅŸturabileceÄŸi olasılıklar kuramının keÅŸfini Fermat'la paylaÅŸtı. Kendisini harika çocuk diye ünlü yapan yaratıcı geometri fikrini, kendisinden daha az ünlü olan Desargues'dan esinlendi. Daha çok din ve felsefe konularına eÄŸildiÄŸi için matematiÄŸe az zaman ayırdı. Kız kardeÅŸi ona bu konuda egemendi. Buna karşın, yapabileceÄŸinin çok daha fazlasını verdi.


          Pascal, çok erken geliÅŸen bir çocuktu. Fakat, vücutça oldukça zayıftı. Bunun tersine, kafası çok parlaktı. ÖÄŸrenimi baÅŸlangıçta çok baÅŸarılı geçiyordu. Çok küçük yaÅŸta olmasına raÄŸmen, matematiÄŸe gösterdiÄŸi ilgi çok dikkati çekiyordu. Hatta, matematik problemleriyle gece gündüz uÄŸraÅŸmaya baÅŸladı. SaÄŸlığının bozulacağından kuÅŸkulanan babası, bir aralık onun matematik çalışmasına engel olduysa da, onun bu davranışı Pascal'ın matematik çalışmasına daha çok yöneltti.

Geometri çalışmak için oyunlarını bıraktı. On iki yaşında babasına, geometrinin ne dernek olduÄŸunu sordu. Euclides'in "Elements" adlı geometri kitabını kısa bir zaman içinde yutarcasına bir roman gibi okudu.


          Hiç bir yardım görmeden ve hiç bir geometri okumadan, çok küçük yaÅŸta bir üçgenin iç açılarının toplamının 180 derece, yani iki dik açı olduÄŸunu kanıtlamıştır. Daha önce, hiç bir kitabı okumadan, Euclides'in birçok önermesini ispatlamıştı, Yine, Pascal hakkında abartma yapmaktan özellikle kaçınan kız kardeÅŸi Gilbert'in anlattıklarına göre; Pascal Euclides'in ilk otuz iki önermesini Elements adlı kitabındaki sıraya göre bulmuÅŸtur. Otuz ikinci önerme ise, bir üçgenin iç açılarının toplamı ile ilgili ispatıdır.


Pascal on dört yaşına gelince, Mersenne tarafından yönetilen ilmi tartışmalara kabul edildi. Bu tartışmaların yapılması, Fransız Ä°limler Akademisini doÄŸurdu. Pascal kendi kendine bir geometrici olmuÅŸtu. Baba Pascal'ın hükümet makamlarıyla boÄŸuÅŸması aileyi kötü duruma düÅŸürdü.

Güzel ve parlak kız kardeÅŸi Jacqueline, vergi konusunda babası ile anlaÅŸmazlığa düÅŸen Cardinal de Richelieu'yu eÄŸlendirmek için, önünde oynatılan bir oyunda kendisini tanıtmadan oyuna çıkar. Kendini hayran eden artistin kim olduÄŸunu öÄŸrenen Cardinal, tüm aileyi bağışlar ve ondan sonra baba Pascal'a bir memurluk verir.


          Pascal, on altı yaşından önce, 1639 yılında, geometrilerin en güzel teoremini ispat etti. On dokuzuncu yüzyılda yaÅŸayan Ä°ngiliz matematikçisi ünlü Sylvester, Pascal'ın bu büyük teoremine "kedi beÅŸiÄŸi" adını vermiÅŸtir. Pascal, on bir yaşına gelince sesler hakkında bir eser vermiÅŸtir.

On altı yaşındayken, konikler üzerine bir eser yazarak, ünlü Descartes'i hayretlere düÅŸürmüÅŸtür. On sekiz yaşına gelince, ÅŸimdi Paris sanayi müzesinde saklanan hesap makinesini bulmuÅŸtur. Fizikte, havanın ağırlığını, sıvıların denge halini ve basıncı hakkında Pascal kanunlarını bulmuÅŸtur. Apollonius ve baÅŸkalarının çalışmalarını birer sonuç kabul eden dört yüz tane önerine ortaya koymuÅŸtur.

Bu eserin tümü basılamadığı için, bir daha da ele geçmemek üzere kaybolmuÅŸtur. Fakat, Leibniz bu eserin bir kopyasını görmüÅŸ ve onu inceleme ÅŸanslılığına ermiÅŸtir. Pascal'ın bu eseri geometrik bir metrik olmayıp bir izdüÅŸüm geometrisidir. Aristo, matematiÄŸi çokluklar ilmi diye tanımlıyordu. Oysa Pascal'ın geometrisinde çokluk yoktur.



<Önceki   Sonraki>
MATEMATİKÇİ PULU
HÄ°PERBOLÄ°K UZAY
FOTO MATEMATÄ°K
C.Sequin Galeri
MATEMATİK AFİŞİ
G.W.Hart galeri
KARÄ°KATÃœR
M.C.Escher galeri
MATEMATÄ°K KÄ°TABI
MATEMATÄ°K FÄ°LMÄ°