header image
Matematik Alimleri arrow Galois (1811 - 1832)
Galois (1811 - 1832) Yazdır E-Posta
İçerik İndeksi
Galois (1811 - 1832)
Sayfa 2
Sayfa 3
Sayfa 4
Sayfa 5
Sayfa 6

          Galois'nın bu yazısı Akademinin katipliÄŸine geldi. Katip yazıyı incelemek üzere evine götürdü. Fakat, yazıyı okumadan öldü. Katibin kağıtları düzenlenirken Galois'nın bu çalışmasına rastlanılamadı. Galois da bir daha bu yazıdan söz edildiÄŸini duymadı. Galois'yı avutacak baÅŸka bir söz daha yoktu. Koca deha, kötü bir düzen, anlayışsız insanlar, Cauchy'nin önem vermemesi ve tekrar eden kötü sonuçlar içinde yok olup gitmeyle karşı karşıyaydı. Bu olaylar, Galois'nın çökmüÅŸ ve kokmuÅŸ düzene karşı nefretini arttırıyordu.


          Ä°lk ihtilal gösterileri Galois'yı sevinç içinde bıraktı. ArkadaÅŸlarını bu olaylara sokmak istediyse de, onlar çekimser kaldılar. Deneyimli müdür, öÄŸrencilerden dışarı çıkmayacaklarına ÅŸerefleri üzerine söz aldı. Galois söz vermeyi kabul etmedi. Müdür, Galois'ya ertesi güne kadar beklemesini rica etti.

Müdürün davranışı incelik ve saÄŸduyudan uzak olduÄŸunu kısa bir konuÅŸmasıyla kanıtladı. Galois, öfkelenerek gece kaçmaya çalıştı. Duvar oldukça yüksekti. 1830 yılının son ayları oldukça karışık geçti. Galois, harekete geçmek için arkadaÅŸlarına mektup yazdı. ArkadaÅŸları Galois'yı desteklemediler. Bunun üzerine Galois da okuldan kovuldu.


          Galois, parasız kaldığı için haftalık özel yüksek cebir dersleri vermek için ilan verdiyse de öÄŸrenci bulamadı. Bu nedenle bir süre matematiÄŸi bıraktı. Halkın Dostları adı altında kurulan koruma kıtasının topçu kısmına gönüllü olarak girdi. Son bir ümitle ve Poisson'un önerisi üzerine, bugün Galois kuramı adı ile bilinen ve anılan ünlü çalışmasını Ä°limler Akademisine yolladı.

Poisson raportördü. Ona göre çalışması anlaşılacak gibi deÄŸildi. Bu çalışmayı anlayabilmek için ne kadar zaman harcadığını da söylemiyordu. Gerçekten, Galois'nın kuramının anlaşılabilmesi için çok ileri düzeyde cebir bilgisi gerekmektedir. Bugün bu gerçek yine aynı düzeyini korumaktadır. O zaman, Galois' nın yaptığı bu çalışmayı anlayan çıkmamıştı. Galois artık kendini ihtilalci politikaya verdi.


          9 Mayıs 1831 gecesi, iki yüz kadar cumhuriyetçi, Kralın, Galois' nın gönüllü olarak girdiÄŸi topçu kıtasının dağıtılması için imzaladığı bildiriye karşı koymak için bir ziyafette toplandılar. Ä°htilalci ve tahrik edici bir hava esiyordu. Galois, bir elinde kadeh ve bir elinde çakı ile ayaÄŸa kalktı ve kadehini Kral Louis Philippe'e diye kaldırdı. Bu hareketi yanlış anlamlara çeken arkadaÅŸları onu ıslığa tuttular.

Çakıyı da görünce, çakıyı Kralın hayatına karşı bir tehdit anlamına çektiler ve bağırarak alkışladılar. Galois, o anın kahramanıydı. Alkışlar kesilmiyordu. Topçular yürüyüÅŸ yapmak için dışarı çıktılar. Ertesi gün, Galois evinden alınarak tutuklandı. Sainte Pelagie'deki hapishaneye kapatıldı.


          Galois'nın yakın taraftarları usta ve kurnaz bir avukat buldular. Bu avukat, sanığın aslında Louis Philippe'e, eÄŸer "ihanet ederse" dediÄŸini ispat etmeye çalıştı. Çakıya gelince, onu da açıklamada güçlük yoktu. Çünkü, Galois o sırada yediÄŸi pilicini kesmekle meÅŸguldü. Yanında bulunanlar da, ıslıklara boÄŸulan cümlenin sonunu iÅŸittikleri üzerine yemin ettiler. Galois bunu kabul etmediyse de, aile sahibi ve namuslu bir adam olan yargıç, sanığa, bu davranışı ile durumu düzeltemeyeceÄŸini söyledi ve onu susturdu. Savunma çok ince hazırlanmıştı. Mahkeme heyeti de sanığın gençliÄŸine acıdı ve on dakika aradan sonra Galois'nın suç iÅŸlemediÄŸine karar verdi.

           Galois, hürriyetini uzun zaman yine koruyamadı. Bir ay geçmeden 14 Temmuz 1831 günü bir tedbir olarak tutuklandı. Çünkü bu sırada cumhuriyetçiler bir gösteri yapmaya hazırlanıyordu. Hükümet bu hareketi büyüterek tebliÄŸ halinde yayınlıyordu. Galois'nın ihtilal yapmasına engel olmuÅŸlardı. Polisin onu yargılaması için bir gerekçe bulması güçtü.

Tutuklandığında tepeden tırnaÄŸa kadar silahlıydı ama, polise hiç bir direnme göstermemiÅŸti. Ä°ki aylık bir bekleyiÅŸten sonra, bir gerekçe bulundu. Dağıtılmış topçu kıtasının resmi üniformasını taşıdığı için yargılandı. Bir arkadaşı üç ay ve kendisi de altı ay hapis cezası giydi. 29 Nisan 1832 gününe kadar hapishanede kaldı. Kız kardeÅŸi, aÄŸabeyinin geçirdiÄŸi bunca güneÅŸsiz günden sonra sanki elli yıl daha çöktüÄŸünü söylerdi.


          O zamanlar hapishanelerde hafif bir disiplin vardı. Tutuklular ya avluda dolaşırlar ya da kantinde içerlerdi. Asık yüzlü ve daima düÅŸünen Galois, içicilerin alayı ile karşı karşıya geldi. Bir tahrik sonucu bir ÅŸiÅŸe rakıyı bir solukta içti. Ä°yi bir dostu ona ayılıncaya kadar baktı. Ne yaptığının farkına varınca da utandı. Galois bu hapishaneden de çıktı.


          1832 yılında kolera salgını baÅŸ gösterdi. Galois'yı koleradan korunması gerekçesiyle 16 Mayıs 1832 günü hastaneye kapattılar. Sanki, Louis Philippe'in hayatı ile oynamış olan bu önemli siyasi kolera salgınına karşı bırakılmayacak kadar kıymetliydi. Hastaneye kapatılmıştı ama, dışarıdan gelenlerle görüÅŸmek olanağı oldukça fazlaydı. Böylece, hayatında tek bir aÅŸk olayı da geçirmiÅŸ oldu. Her ÅŸeyde olduÄŸu gibi, bunda da bir felaketle karşılaÅŸtı.

AÅŸağılık oynak bir kadın aklını çeldi. Sonunda Galois, aÅŸktan, kadından ve kendinden iÄŸrendi. Ona baÄŸlı dostu Auguste Chevalier'ye ÅŸunları yazıyordu. "Dokunaklı cümlelerle dolu mektubun bana biraz rahatlık getirdi. Fakat geçirdiÄŸim bu kadar ÅŸiddetli heyecanların izini nasıl yok etmeli? ... Her ÅŸeyde hayal kırıklığına uÄŸradım. Hatta aÅŸkta, ÅŸan ve ÅŸerefte bile ..." Mektup 25 Mayıs 1832 tarihliydi. Dört gün sonra Galois serbest bırakıldı. Dinlenmek ve biraz düÅŸünmek için bir yazlığa gitmeye karar verdi.


          Galois'nın 29 Mayıs 1832 günü başından geçen bir olay hakkında tam kesin bir bilgi sahibi deÄŸiliz. Bu olay hakkında iki mektubunda yazılanlar gerçek diye kabul edilen ÅŸeyleri akla getirmektedir. Galois, serbest bırakıldıktan sonra, siyasi düÅŸmanlarıyla çekiÅŸmeye giriÅŸti. O zaman vatan severler düello (silahlı kavga) etmeye hevesliydiler. Zavallı Galois, bir ÅŸeref meselesi veya bir aÅŸağılık kadın yüzünden düello etmek zorunda kaldı.



<Önceki   Sonraki>
MATEMATİKÇİ PULU
HÄ°PERBOLÄ°K UZAY
FOTO MATEMATÄ°K
C.Sequin Galeri
MATEMATİK AFİŞİ
G.W.Hart galeri
KARÄ°KATÃœR
M.C.Escher galeri
MATEMATÄ°K KÄ°TABI
MATEMATÄ°K FÄ°LMÄ°