header image
Matematik Alimleri arrow Galois (1811 - 1832)
Galois (1811 - 1832) Yazdır E-Posta
İçerik İndeksi
Galois (1811 - 1832)
Sayfa 2
Sayfa 3
Sayfa 4
Sayfa 5
Sayfa 6

Galois, düzenli matematik derslerine bu derin sıkıntı yılında baÅŸladı. Bu zaman, Legendre'nin güzel geometrisinin moda olduÄŸu bir sürece rastlar. Ä°yi bir öÄŸrenciler bile Legendre'nin bu geometrisini tümüyle anlayabilmek için en az iki yıl uÄŸraÅŸmaları gerektiÄŸine inanıyorlardı. Galois, Legendre'nin geometrisini bir korsan kitabı okur gibi, baÅŸtan sona kadar bir nefeste okuyarak bitirdi ve bu kitaba hayran kaldı. Bu kitap, bir iÅŸçinin elinden çıkmış bir el kitabı deÄŸil de, bir usta elinden çıkmış bir ÅŸaheserdi.

Bir kere okunması, bir çocuÄŸa en açık biçimde geometriyi öÄŸrenmesini saÄŸlıyordu. Galois'nın cebire karşı tepkisi bambaÅŸka oldu. Cebirden nefret etti. Onun bu tepkisi, onun ruh yapısını bilen için haklı bir gerekçeydi. Çünkü, Galois'yı gayrete ve çalışmaya getirecek Legendre düzeyinde usta bir cebirci yoktu. Cebir, okul kitaplarından baÅŸka bir ÅŸey deÄŸildi. Bu, Galois'ya cebir bilgisinin verilmeyiÅŸinden kaynaklanıyordu. Büyük bir matematikçiyi eserleriyle tanımasını öÄŸrendikten sonra, kendi kendine bir yol aramak görevini üstüne aldı.

Cebir öÄŸrenmek için çağın büyük matematikçisi Lagrange'a baÅŸvurdu. Sonra Abel'i okudu. Bu sırada on dört on beÅŸ yaşındaki bir çocuÄŸun olgun matematikçilere özgü yazılmış cebir analizinin ÅŸaheserlerini, denklemlerin sayısal çözümlerine ait çalışmaları, analitik fonksiyonlar kuramını ve fonksiyonların diferansiyel hesaplarını birer birer okuyarak yutuyordu. Artık okul ödevleri onun için küçük ÅŸeylerdi. Genç dahiye gündelik dersler adi bir iÅŸ gibi geliyordu. Gerçek matematik için bu dersler faydasız ve hiçte gerek yoktu.


          Kendisinde matematik yeteneÄŸinin olduÄŸunu fark edince, cebirsel analizin büyüklerinin yaptıklarını ve kendi düÅŸündüklerini karşılaÅŸtırdı ve ileri atıldı. Annesi bile bunun farkında deÄŸildi. Fakat oÄŸlunu biraz garip buluyordu. Lisede öÄŸretmenleri ve arkadaÅŸları üzerinde korku ve öfkeyle karışık garip bir duygu bırakıyordu. ÖÄŸretmenleri sabırlı ve iyi insanlardı.

Fakat, oldukça dar görüÅŸlü kimselerdi. Yıl başında "Çok uslu ve tatlı, iyi özellikleri bol" bir öÄŸrenci diye sözü edildi. Fakat, Galois'da garip bir halin olduÄŸunu da ekliyorlardı. Bu olay doÄŸrudur. Çünkü, Galois sıradan bir zekaya sahip bir öÄŸrenci deÄŸildi. Ä°çine sığacak türde biri olması olanaksızdı. Galois için, Hiçte fena çocuk olmadığı, fakat "orijinal ve acayibin biri, her zaman muhakemeci, mantıkçı" olduÄŸu sözleri de yine o eski kayıtlarda vardır. ArkadaÅŸlarına takılmaktan zevk aldığı da ekleniyordu. Yıl sonundaki kayıtlarda yine, "Garip hallerle arkadaÅŸlarını darılttığı ve karakteri içinde kapanmış bir ÅŸeyi olduÄŸu" yazılıyordu.

Daha ileri, öÄŸretmenleri onu, "Son derece hırslı ve orijinal bir davranış takınmak" la suçluyorlardı. Buna karşın, bazı öÄŸretmenleri Galois'nın iyi bir öÄŸrenci olduÄŸunu ve özellikle matematikte çok baÅŸarılı olduÄŸunu kabul etmiÅŸlerdi. Yalnız bir kiÅŸi, Galois'nın matematikte olduÄŸu kadar, diÄŸer derslerinde de dikkate deÄŸer bir öÄŸrenci olduÄŸunu söylüyordu. Bu iyi niyet karşısında kalan Galois, edebiyat derslerinde de dikkatli olup ÅŸansını deneyeceÄŸini söylediyse de, içindeki matematik aÅŸkı hürriyetine kavuÅŸmak için tutuÅŸuyordu.


          Galois, on altı yaşında, çok önemli buluÅŸlara hazırlandığı bir sırada matematik öÄŸretmeni Vernier, sanki tavuÄŸun yeni çıkardığı yavrusunu kapacak olan kartaldan korur gibi Galois üzerinde titriyordu. Vernier, Galois'nın yöntemli çalışmasını istiyor, fakat öÄŸrencisi bu öÄŸütleri dinlemiyordu.


          Galois, Ecole Polytechnique'in sınavlarına girdi. Sivil ve asker mühendislere dünyanın en iyi matematik ve ilim bilgisi vermek amacıyla ihtilal yasalarına göre Monge tarafından kurulmuÅŸ olan bu büyük okul, Galois'yı kendisine fazlasıyla çekiyordu. Bu okulda önce matematik hırsını tatmin edecek, burada matematik alanında kendini gösterecekti. Daha sonra, hürriyet aÅŸkının doyacağını umuyordu. Çünkü, burada büyük kimseler, enerjik ve cesaretli Polytechnique'liler bulunuyordu. Bu okuldan çok ÅŸey bekliyordu.



<Önceki   Sonraki>
MATEMATİKÇİ PULU
HÄ°PERBOLÄ°K UZAY
FOTO MATEMATÄ°K
C.Sequin Galeri
MATEMATİK AFİŞİ
G.W.Hart galeri
KARÄ°KATÃœR
M.C.Escher galeri
MATEMATÄ°K KÄ°TABI
MATEMATÄ°K FÄ°LMÄ°