Fransız matematikçisi Galois, 1811-1832 yılları arasında yaÅŸadı. Abel'in çaÄŸdaşı olan bu matematikçinin doÄŸum ve ölüm tarihlerine bakarsanız 21 yıllık bir ömür sürdüÄŸünü görür ve bu iÅŸte bir yanlışlık olduÄŸunu düÅŸünebilirsiniz. Hiçbir yanlışlık yok. Galois'nın hayatı Brezilya dizilerine konu olmaya aday ÅŸanssızlıklarla sürüp gitmiÅŸ ve 21 yılda tükenmiÅŸtir.

          Yakınları kendisinden söz ederken, annesinin erkek huylu, cömert, ÅŸerefli, açık bir ÅŸekilde alaycılığa kaçan ve bazen de çeliÅŸkilerde karar kılan bir kadın gibi anlatılıyordu. Anne, 1872 yılında seksen dört yaşında öldü. Aklını ve hafızasını ölünceye kadar korudu. O da, kocası gibi zulme, haksızlığa karşı bir öfke, kızma ve hınç besliyordu. Babası gibi, annesinin bu duyguları Galois da da görülür. Bu duygu ve düÅŸüncelerden Galois da kurtulamamıştır. Onun kısa yaÅŸamında bu duyguların etkisi çok büyük olmuÅŸtur.

          Abel yoksulluktan ölmüÅŸtü. Galois ise, baÅŸkalarının budalalığından ölmüÅŸtür. Ä°lim tarihi, en kaba budalalığın dehaya karşı zaferine, Galois'nın çok kısa süren hayatı kadar kusursuz ve eksiksiz bir örnek vermemiÅŸtir. Burada bir noktaya dikkat etmek gerekir. Galois bir melek deÄŸildi. Çok taÅŸkındı ve derisine sığmıyordu. Bu onun yaramazlığından deÄŸil de, zekasının kafasının içine sığmamasındandı. O parlak yeteneÄŸi, aleyhine birleÅŸmiÅŸ koyu bir budalalıkla boÄŸulup gitti. Galois'nın her davranışı, taÅŸan zekası ve onun dahi kafasının istediÄŸi yönde yönlendirilmediÄŸinden ileri gelmiÅŸtir.

          Galois'nın ne anne ve ne de baba tarafından matematiÄŸe karşı en küçük bir yetenek görülmemiÅŸtir. Galois'nın matematik dehası, birden bire delikanlılık çağına doÄŸru çıkmıştır. Galois, merhametli, acıyan, seven ve hatta ağır baÅŸlı bir çocuk olmakla beraber, babası ÅŸerefine düzenlenen toplantılarda ortamın neÅŸesine katılmasını bilir ve konukları eÄŸlendirmek amacıyla ÅŸiirler ve karşılıklı konuÅŸma yazıları yazardı. Fakat, beceriksiz, yeteneksiz ve anlayışsız öÄŸretmenlerinin rahatsız etme, canını sıkma ve tedirgin etmeleri, onların sersem ve pek akılsız davranışları yüzünden Galois'nın bu atılımları da çok sürmedi. Onu da hemen körelttiler.

          Galois, 1823 yılında on iki yaşında Paris'teki Louis le Grand Lisesine girdi. Lise, kapıları sürgülü ve pencereleri demirli bir hapishaneden farksızdı. 1823 Fransa'sı daha Fransız devrimini unutmamıştı. Yöneticilerin, insanların ve bazı güçlerin tuzakları ve karşı tuzakları, ayaklanmalar ve ihtilal söylentileri sık sık görülen olaylardı. Olaylar tam oturmamış ve huzursuzluklar devam ediyordu. Toplumun bu huzursuzlukları Galois'nın lisesine de yansıyordu. Cizvitlerin yönetimi yeniden ele almasını saÄŸlamak amacıyla lisenin müdürünün planlar hazırlamış olmasından kuÅŸkulanan öÄŸrenciler, kilisede bile okumayı, kabul etmeyerek ayaklandılar.

Müdür, öÄŸrenci ailelerine bile haber vermeden suçlu diye kuÅŸkulandığı öÄŸrencileri okuldan kovdu. Galois, bunların içinde deÄŸildi. Bulunsa herhalde Galois'nın geleceÄŸi için daha hayırlı olurdu. Çünkü, Galois, o güne kadar kanunsuz ve keyfi yönetimin, yalnız kelimesini biliyordu. Artık O, harekete geçmiÅŸ, kendisini olayların içinde bulmuÅŸtu. Ölünceye kadar da bu iz onda kalacaktır.

          Galois, annesinin ona verdiÄŸi temel eÄŸitim ve öÄŸretiminin yardımıyla öÄŸrenimini çok iyi bir biçimde yürütüyordu. Böylece, öÄŸrenimine çok iyi baÅŸladı. Sınıftaki tüm birincilikleri topladı.

          Ertesi yıl 1824 tarihinde Galois'nın hayatında baÅŸka bir davranış daha görüldü. Edebiyata ve klasiklere önce uysallıkla çalıştığı halde, ÅŸimdi onlar canını sıkmaya, buna karşın matematik dehası uyanmaya baÅŸladı. ÖÄŸretmenleri sınıfta kalıp bir yıl daha okumasını istediler. Babası karşı koydu. Zavallı Galois, bitmek tükenmek bilmeyen edebiyat, Yunanca ve Latince derslerine yeniden baÅŸladı. Orta derecede ve dikkatsiz bir öÄŸrenci olarak tanındı.

Son söz yine öÄŸretmenlerinin oldu ve Galois sınıfta kaldı. Ne yazık ki, bu dahi çocuk, zekasının kabul etmediÄŸi eski ve onun için anlamsız ÅŸeyleri tekrarlamak zorunda kaldı. YorulduÄŸu ve zevkini kaybettiÄŸi için derslerine karşı hiç bir gayret, çaba ve ilgi göstermiyordu. O zaman diÄŸer derslere göre matematiÄŸe çok önem verilmezdi. Matematik dersi bazen yapılır, bazen de hiç yapılmazdı. Galios, kendisinin bir matematikçi olduÄŸunu nereden bilebilirdi?