header image
Matematik Alimleri arrow Gauss (1777 - 1855)
Gauss (1777 - 1855) Yazdır E-Posta

gauss

Alman astronomu, matematikçisi ve fizikçisidir. Daha çocukluÄŸunda, erken geliÅŸmiÅŸ zekası, matematiÄŸe karşı zekasıyla sivrildi ve Brounseweig dükünün ilgisini çekti. Dük, okul masraflarını üzerine alarak O' nu Göttingen Üniversitesine gönderdi. Henüz 16 yaşındayken Herschel'in 1781 de keÅŸfettiÄŸi Uranüs gezegeninin yörünge elemanlarını hesaplayarak, Yer'in bir noktasından yapılan ölçülerle, bu gezegenin yörünge elemanlarını bulmaya yarayan ve günümüzde hala kullanılan bir metot ortaya koydu. 1798 de Helmesdt'e yaptığı bir inceleme gezisinden sonra, Braunschweig'a döndü ve birkaç yıl içinde kendisini büyük matematikçiler sırasına koyacak bir seri çalışma raporu yayımladı.


          Sayılar üzerine incelemeleri topladığı Disqvisitiones Arithmetice'de (Aritmetik AraÅŸtırmalara) (1805), eÅŸitlikleri, ikinci dereceden ÅŸekilleri, serilerin yakınsaklığını v.b. ele aldı. Piazzi tarafından 1810 da, küçük gezen Cerez'in keÅŸfinden sonra Gauss, çeÅŸitli gökmekaniÄŸi araÅŸtırmaları yaptı, hayatının sonuna kadar baÄŸlı kalacağı Göttingen rasathanesine müdür oldu (1807) .

Theoria Motus Corporum Coelestium Ä°n Sectionibus Conicis Solem Ambientium (Konik kesitIi ? gökcisimlerinin güneÅŸ çevresindeki hareket kuramı) (1808) adlı ünlü eserini yazd1. Legendre ile hemen aynı zamanda düÅŸündüÄŸü ve daha önce 1797 de yararlandığı ?- en küçük kareler metodundan (1821) baÅŸka, yanılmalar teorisi ve iki terimli denklemlerin çözümü için genel bir metot buldu; uygun-tasvir üzerine araÅŸtırmalar, yüzeylerin eÄŸriliÄŸi ve Disqvisitiones Generales Carca Sperficien Curvas'ta (eÄŸri yüzeyler üzerine genel araÅŸtırmalar) (1827) , ispat ettiÄŸi ünlü teoremi de yazmak gerekir. Bu teoreme göre, bükülebilen fakat uzatılamayan bir yüzeyin eÄŸriliÄŸi, yani eÄŸriliklerinin çarpımı deÄŸiÅŸmez.


          Göttingen ile Altona arasındaki meridyen yayının ölçülmesi sırasında (1821,1824), Gussu, geodezi çalışmalarında ışıklı iÅŸaretler verebilmek için, kendi adını taşıyan Helyotropu tasarladı. Optik alanında, eksene yakın ışık ışınları için düzenlenmiÅŸ merkezi optik sistemlerinin genel teorisini kurdu. Elektrikle özelIikle magnetizma ile ilgilendi, bu alanda magnetometreyi icat etti.

Ve Resultate Aus Den Beabochtungen Des Manetischen Vereins (Yer magnetizmasının genel kuramı) (1839), adlı eserinde, magnetizmanın, matematik teorisini formülleÅŸtirdi. Suclides'ci olmayan hiperbolik geometrinin keÅŸfinde, bu konuda hiç bir ÅŸey yayımlamamış olmakla birlikte, Gauss, Balyai ve Labocewsky'den önce çalışmalar yapmış ve baÅŸarı saÄŸlamıştı.
 

<Önceki   Sonraki>
MATEMATİKÇİ PULU
HÄ°PERBOLÄ°K UZAY
FOTO MATEMATÄ°K
C.Sequin Galeri
MATEMATİK AFİŞİ
G.W.Hart galeri
KARÄ°KATÃœR
M.C.Escher galeri
MATEMATÄ°K KÄ°TABI
MATEMATÄ°K FÄ°LMÄ°