mm arrow Matematik makaleleri arrow Yanan batarist, esrarengiz ayak izleri, romancı maymun ve ÅŸans
Yanan batarist, esrarengiz ayak izleri, romancı maymun ve ÅŸans Yazdır E-Posta
İçerik İndeksi
Yanan batarist, esrarengiz ayak izleri, romancı maymun ve şans
Sans faktoru ve uygunluk fonksiyonu
Kainatin sınırları
Fosil kayıtları
Netice


        Åžans faktörü ve "uygunluk" fonksiyonu
Bazı bilim adamları, evrimde iÅŸleyen tabii algoritmaların körlemesine bir arayış olmadığını; zira bazı neticeleri diÄŸerlerine tercih eden bir uygun olma fonksiyonunun hâdiselerin içine gizli bir formül olarak yerleÅŸtirildiÄŸini veya var olduÄŸunu düÅŸünürler. Bir bakıma, varlık ve hâdiselerin içinde mündemiç olan "yere, zamana ve ÅŸartlara uygun olma fonksiyonu (goodness of fit)" her nesilde hangi organizmaların daha fazla istikbal vaat ettiÄŸinin belirlenmesini açıklamak için kullanılan kavramdır. Uygunluk fonksiyonu kavramını daha iyi anlayabilmek için, hayvan yetiÅŸtirmedeki seçiciliÄŸi ele alalım. Hayvan yetiÅŸtiricileri, damızlık olarak en iyi vasıflara sahip olduÄŸunu düÅŸündükleri hayvanları seçerler. En çok yumurta veren tavuklar veya en çok yünü olan koyunlar bu özellikleri devam etsin ve daha iyi ürün alınsın diye damızlık olarak ayrılırlar.

Tabiatta cereyan eden hâdiselerdeki düzenlilik ve eÅŸ zamanlılık içinde gerçekleÅŸen "yere, zamana ve ÅŸartlara uygun olma fonksiyonu (goodness of fit), yetiÅŸtiricilerin hayvan seçimindeki kriterlerine benzetilebilir. Fakat bitki ve hayvan yetiÅŸtirmede kullanılan, yere, zamana ve ÅŸartlara uygun seçicilik algoritmasında, hayvan yetiÅŸtiren ÅŸahıs, bu fonksiyonu tanımlayan ve uygulayan kiÅŸidir.

Evrim teorisinde ise, varlık ve hâdiseleri sadece tabiattaki unsurlarla izah etme mecburiyeti olduÄŸu için, zaman ve mekan üstü akıl ve ÅŸuur sahibi bir zâta yer verilmemektedir. Mecburen, varlık ve hâdiselerin iÅŸleyiÅŸinde var olduÄŸu tespit edilen "uygun olma' fonksiyonu, kâinattaki fiziko-kimyevî fonksiyonların bir sonucu olarak tanımlanmaktadır. Ä°ÅŸin daha da vahimi, hakikatte Yaratıcı'nın izzet ve azametine perde olarak yarattığı zahiri ÅŸartlar ve tabii sebeplerin bunları gerçekleÅŸtirdiÄŸini kabul eden anlayış, zihinlere hakim olmakta ve perde hükmündeki tabii sebeplere bir güç ve irade isnad edilerek, gizli veya açık ÅŸirk ve inkar yoluna sapılmaktadır.

Tabiattaki deÄŸiÅŸimi, farklılaÅŸmayı, çeÅŸitlenmeyi, dönüÅŸümü açıklamak için tanımlanan algoritmalar, uygunluk fonksiyonu, ateist veya agnostik bilim insanlarının elinde yanlış yorumlanmakta ve çarpıtılmaktadır. Tabiatta gözlenen sebep ve sonuç arasındaki uyumluluk ve uygunluÄŸu tanımlayan "uygun olma fonksiyonunun" kolayca gerçekleÅŸmeyecek çok hassas bir denge üzerine kurulu dünya ÅŸartlarında ortaya çıktığını hatırlamalıyız. Buna göre, eÄŸer bu uygun olma fonksiyonu, iddia edildiÄŸi gibi kendiliÄŸinden yeni bir ÅŸey tasarlamaya, yaratmaya kâdir ise, her ÅŸeyden önce bunun nasıl ortaya çıktığı açıklanmalıdır. Ä°kinci olarak, bu uygunluk fonksiyon kavramı doÄŸru dürüst tanımlanmamıştır.

Ateistler bile bu fonksiyonun tam olarak ne olduÄŸunu ve nasıl iÅŸlediÄŸini tarifte güçlük çekmektedir. Ateist ve agnostiklerin, bu fonksiyonu tanımlama ve kabul edilebilir hale getirme çabaları bir tekrardır. Uygunluk fonksiyonu, "içinde bulunduÄŸu ortama en uygun organizmaların, o ÅŸartlarda en fazla yavru vereceÄŸini farz eder ve bu organizmayı 'en fazla yavru veren organizma' olarak tanımlar." (Johnson, 91)

Bu yaklaşımı dikkate alarak, ünlü filozof Karl Popper ÅŸöyle demiÅŸtir: "Önde gelen çaÄŸdaÅŸ Darvincilerin bazıları teoriyi öyle bir ifade etmiÅŸlerdir ki, 'Bundan en fazla yavru veren organizmalar, en fazla yavru veren organizmalardır.' ÅŸeklinde bir totoloji (tekrar) ortaya çıkmaktadır." Uygun olma fonksiyonu açıkça tanımlanmadığı için, bu fonksiyonun canlıların çeÅŸitliliÄŸini saÄŸlamaya nasıl muktedir olabileceÄŸini, ne ilmî olarak, ne de matematik açısından açıklamak mümkündür. Bütün bu açıklamalar, Allah'ı inkâr etmenin ne kadar zor olduÄŸunu gösterirken, O'na inanmanın ne kadar kolay olduÄŸunu göstermektedir. Ä°man eden kimse için, canlılar arasında gözlenen "Uygunluk fonksiyonu" Allah'ın kâinata ve bilhassa canlılar âlemine koyduÄŸu kanunlardan biridir. Bu kanunlar, Allah'ın izzet ve azametine bir perde olarak yaratılmıştır.



<Önceki   Sonraki>
MATEMATİKÇİ PULU
HÄ°PERBOLÄ°K UZAY
FOTO MATEMATÄ°K
C.Sequin Galeri
MATEMATİK AFİŞİ
G.W.Hart galeri
KARÄ°KATÃœR
M.C.Escher galeri
MATEMATÄ°K KÄ°TABI
MATEMATÄ°K FÄ°LMÄ°