|
Sınıf Yönetiminde Öğretmenin Üstün Zekalı Çocuklara Yönelik Tutumu Nasıl Olmalıdır? |
|
|
|
Sayfa 5 / 10
ÜSTÜN ZEKALILARA VE YETENEKLÄ°LERE SUNULAN EĞİTÄ°M HÄ°ZMETLERÄ°
Üstün zekalı ve yetenekli bireyin tanılanıp deÄŸerlendirildikten ve potansiyeli belirlendikten sonra gereksinimlerini en iyi ÅŸekilde karşılayacak eÄŸitim programına ve hizmetine verilmelidir. SaÄŸlanacak eÄŸitsel hizmetler ise üç ana baÅŸlık altında toplanabilir.
1. Hızlandırma
2. Gruplama
3. ZenginleÅŸtirme
1. Hızlandırma: ÇeÅŸitli uyarlamalarla bir programın normal sürecinden daha önce tamamlanmasıdır. Okula erken baÅŸlama, sınıf atlama, ileride olduÄŸu derslerde sınıf atlama, birkaç sınıf birleÅŸtirme, program süresinden daha kısa sürede tamamlama, kurslar alma ve seminerlere katılma gibi pek çok ÅŸekilde uygulanabilmektedir. Ebeveynler, öÄŸretmenler ve yöneticiler genellikle üstün yetenekli çocukların hızlandırma programına dahil olabilmesinde yeterli sosyal, duygusal, fiziksel ve motor olgunluktan yoksun olduklarını düÅŸünmektedir. Ayrıca hızlandırma programı çocuÄŸun yaşıtlarıyla iletiÅŸim kurma gereksinimlerine cevap verememektedir. ÖÄŸrenciler, bağımsız çalışma yeteneÄŸinden, yoksun olmaktadırlar. Bununla beraber hızlandırmanın en avantajlı yanı, çocukların sıkılmasına fırsat vermemesidir. Bu nedenle, çocuklar eÄŸitim programına çok istekli katılmaktadır.
2. Gruplama: Gruplamanın, normal sınıflardaki üstün yetenekli öÄŸrenciler için küme gruplandırmaları, özel bir sınıf gruplandırma, özel bir okulda gruplandırma, kaynak odada gruplandırma ve kaynak merkezlerinde gruplandırma, özel seminerler, özel yan kursları, çeÅŸitli çalışma merkezlerindeki (müzeler, üniversiteler, bilim laboratuvarları ve endüstri gibi) özel çalışmalar ÅŸeklinde uygulamaları bulunmaktadır. Bu tip özel gruplandırmalar uygun olarak düzenlendiÄŸinde çocukların yeteneklerini geliÅŸtirmede belirgin düzeyde baÅŸarı saÄŸlandığı, çocukların bu uygulamalarla benlik kavramlarının geliÅŸtiÄŸi görülmektedir.
3. ZenginleÅŸtirme: Normal sınıf programında üstün yetenekli öÄŸrencilerin özelliklerine ve gereksinimlerine uygulamalar yapılması esastır. Bunun için normal sınıf içinde farklılaÅŸtırılmış öÄŸrenme deneyimlerinin plânlanması gerekmektedir. Yatay ve dikey olmak üzere iki türlü zenginleÅŸtirme yapılabilmektedir. Yatay zenginleÅŸtirmede etkinlik ve ders türünü artırma söz konusudur. Dikey zenginleÅŸtirme ise o konu ile ilgili derinlemesine çalışmalar yapılmaktadır. ZenginleÅŸtirme 1930’lardan bu yana üstün yetenekli öÄŸrencilere akranlarıyla bir arada olup sosyalizasyon olanağı saÄŸlaması açısından önemli görülmekle birlikte diÄŸer eÄŸitsel düzenlemeler ile karşılaÅŸtırıldığında üst seviyede bir performansı ortaya çıkarmadığı görülmektedir. Bu yaklaşımın uygulanabilmesi ise öÄŸretimin konu ile ilgili yeterliliÄŸe sahip olmasına baÄŸlıdır (ERSOY ve AVCI: 136-137).
Califonia’nın çeÅŸitli okullarında uygulanan zenginleÅŸtirme programlarının genellikle ÅŸu esasları içerdiÄŸi bulunmuÅŸtur (ENÇ 1979: 211-212).
· ZenginleÅŸtirme, okuldaki bütün öÄŸretim dalları ile ilgili olarak uygulanabilir.
· ZenginleÅŸtirme çalışmaları çok üstün yetenekli öÄŸrencilerin ilgi ve meraklarını uyarabilecek nitelikte olmalı, mekanik, anlamsız tekrarlamalardan kaçınılmalıdır.
· Seçilecek zenginleÅŸtirme konuları, öÄŸrencinin kendi başına inceleme, gözlem ve araÅŸtırma etkinliklerine giriÅŸebilmesine elveriÅŸli olmalıdır.
· Seminer türü çalışmalar, küme tartışmaları, inceleme ve araÅŸtırma niteliÄŸinde olan görevler herhangi bir konu ya da durumun deÄŸerlendirilmesi niteliÄŸindeki çalışmalar verilmesi programlanmalıdır.
· ZenginleÅŸtirme programının etkili ve yararlı olabilmesi için “öÄŸretici filmler, atlas, ansiklopedi, yerküre, sözlükler vb.” ders araçlarının el altında bulundurulması gereÄŸi de belirtilmektedir.
ZenginleÅŸtirmiÅŸ Normal Sınıf: Bu program modelinde, üstün yetenekli öÄŸrenciler için yaşıtlarıyla merak ilgi yeteneklerine cevap verecek ÅŸekilde hazırlanmış keÅŸfetmeye yönelik aktiviteler, grupla eÄŸitim alıştırmaları, özel olarak plânlanmış gerçek problemlerle ilgili bireysel ve küçük grup araÅŸtırmaları yer almaktadır. Sınıf programına, normalde bulunmayan daha zor konular ve farklı materyaller, deÄŸiÅŸik öÄŸrenme alanları eklenmektedir. Normal sınıf programında yer alan konularla ilgili tekrar içeren monoton ve anlamsız ev ödevlerinden ve sınıf çalışmalarından kaçınılmakta onun yerine ilgi ve merak cezbedecek bireysel öÄŸrenme ihtiyaçlarını karşılayacak çalışmalar sunulmaktadır (ERSOY ve AVCI 2001: 138).
|
EÄŸitim makaleleri 
